Τετάρτη 12 Αυγούστου 2009

Νίκος Α. Κοκάντζης - "Τζιοκόντα"

Ο συγγραφέας Νίκος Α. Κοκάντζης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1927 και πέθανε στις 25 Ιουλίου 2009 σε ηλικία 82 ετών.


Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και κατόπιν έφυγε για χρόνια στο Λονδίνο, όπου ειδικεύτηκε στην Ψυχιατρική, με ιδιαίτερη έμφαση στην ψυχανάλυση, και στην Ψυχοθεραπεία. Στην ουσία είναι συγγραφέας του ενός βιβλίου, καθώς δεν άφησε πίσω του πλούσιο έργο. Το 1973 μια αγγλική ποιητική ανθολογία συμπεριέλαβε τέσσερα ποιήματά του. Δυο χρόνια αργότερα, το 1975, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ η "Τζιοκόντα", που έτυχε θερμής υποδοχής από κριτικούς και αναγνώστες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς μεταφράστηκε στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά, τα εβραϊκά και τα ολλανδικά, ενώ επίκειται και η έκδοσή της στα τουρκικά.


Πρόκειται για την αληθινή ιστορία του πρώτου έρωτα δυο δεκαπεντάχρονων νέων, ενός Χριστιανού (είναι ο ίδιος ο συγγραφέας) και μιας Εβραίας, στη Θεσσαλονίκη της γερμανικής κατοχής, που διακόπηκε βίαια όταν πήραν την Τζιοκόντα και την οικογένειά της... "Τους πήρανε αργά ένα ζεστό απόγεμα. Ένα μεγάλο στρατιωτικό φορτηγό έφτασε, με τρεις Γερμανούς στρατιώτες κι έναν νεαρό αξιωματικό που ήσανε λιγομίλητοι, μεθοδικοί και σχεδόν ευγενικοί. Οι γείτονες κοιτάζανε από τα παράθυρά τους, παιδιά είχανε μαζευτεί γύρω απ' τ' αυτοκίνητο παρακολουθώντας με σιωπηλή περιέργεια αυτά που γινότανε." (*)...για να τους οδηγήσουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.


Ο συγγραφέας αφηγείται αυτή την τραγική ιστορία μέσα σε μόλις ενενήντα εφτά σελίδες λιτά, απέριττα, χωρίς φλυαρίες και λογοτεχνικά στολίδια. Και συνθέτει έναν ύμνο στην αγάπη ενώ ταυτόχρονα αποτυπώνει την εφιαλτική περιπέτεια των Εβραίων της Θεσσαλονίκης υπαινικτικά, δίχως τις φρικιαστικές περιγραφές του πολέμου.

________________________________

(*) Νίκου Α. Κοκάντζη, "Τζιοκόντα", τέταρτη έκδοση, ΚΕΔΡΟΣ 1986, σελ. 93.

Σημειώσεις :
  • Διηγήματα του Νίκου Κοκάντζη έχουν δημοσιευτεί στο "ΒΗΜΑ", στο "ΑΝΤΙ" και στην "ΠΑΡΑΦΥΑΔΑ".
  • Άλλα έργα του είναι η ποιητική συλλογή "Κουαρτέτο" και η συλλογή διηγημάτων "Εννέα ιστορίες και ένα λιμπρέτο", που εκδόθηκαν από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ.
  • Η "Τζιοκόντα" παρουσιάστηκε από το Α΄ Πρόγραμμα της ΕΡΑ σε σειρά δεκατριών επεισοδίων με την Πέμυ Ζούνη και το Γιάννη Φέρτη.

2 σχόλια:

Artanis είπε...

Πρέπει να είναι πολύ συγκινητικό...και μόλις 97 σελίδες...Είναι δύσκολο να βρω τα βιβλία που θέλω εδώ...Κι από το σπίτι πήρα μόλις 2 μαζί μου στη βαλίτσα...
Σχετικά με το ποστ περί χορού, είχα κιόλας την πρώτη αντίδραση εδώ...(ο παπάς θίχτηκε προφανώς, αν κι εγώ δεν έγραψα κάτι συγκεκριμένο γι αυτόν...Μπορεί και να ζήλεψε πάντως, όλα παίζονται...) Τεσπά, αυτά συμβαίνουν στο μικρό μας χωριό, αλλά ψέματα εμένα δεν μ'αρέσει να γράφω, και πάλι λίγα είδες...
Σε φιλώ, τελικά ελάχιστοι έχουμε μείνει στο νετ...

Ελένη Μπέη είπε...

@ Artanis μου,
είναι που όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται... Υποψιάστηκα πως κάτι τρέχει, αν και δεν ήσουν πολύ σαφής στο ποστ, επειδή παρόμοια βιώματα είχα κι εγώ στη μεσσηνιακή επαρχία όπου μ' έφερε η δουλειά μου. Σ' ένα χωριό, γνωστότατο θέρετρο της μεσσηνιακής Μάνης, όπου εργάστηκα για αρκετά χρόνια, με την κάθοδο των Βορειοηπειρωτών και Αλβανών ο μαθητικός πληθυσμός αυξήθηκε κατακόρυφα με αποτέλεσμα το ήδη οξύ κτιριακό πρόβλημα του σχολείου να γίνει ακόμα οξύτερο. Κι ενώ η ανάγκη για στέγαση μας είχε πνίξει, κάποιοι κάτοικοι, από κείνους τους ...θρήσκους, φρόντιζαν να εξασφαλίσουν ΔΩΡΕΑΝ στέγη για τον παπά (που έγινε παπάς αφού ολοκλήρωσε τον κύκλο του ως κοινός θνητός που πολλά έκανε και είδε, αν με καταλαβαίνεις ;) ). Πέσαν δωρεές, έρανοι αλλά για το σχολείο το χέρι κανενός δεν μπήκε στην τσέπη ούτε κανείς φρόντισε για στέγη των δασκάλων που κατέφταναν εκεί από κάθε γωνιά της Ελλάδας να μορφώσουν τα παιδιά τους. Και φυσικά το χειρότερο δεν είναι η στάση των κατοίκων... Είναι η αναξιοπρεπής στάση του "παπά" που το αποδέχτηκε.

Τι συμβαίνει σήμερα; Έχει χτιστεί καινούριο σχολείο χωρίς πρόβλεψη για μελλοντική αύξηση του μαθητικού δυναμικού με αποτέλεσμα πάλι να είναι στα πρόθυρα προβλήματος... Και η παλιά εκκλησία του χωριού γκρεμίστηκε για να χτιστεί ένας λαμπρότερος ναός, να σχωρεθούν οι πολλές, καθώς φαίνεται, αμαρτίες των κατοίκων.

Αυτά για να μη χάνετε εσύ κι ο Ίωνας το κουράγιο σας. Καλό βράδυ σου εύχομαι μια και βλέπω πως εκεί σουρούπωσε.