Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

Καημένε Μακρυγιάννη / Σταύρος Κουγιουμτζής - Ντίνος Χριστιανόπουλος



Καημένε Μακρυγιάννη

Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Ποίηση: Ντίνος Χριστιανόπουλος
Ερμηνεία: Γιάννης Κούτρας & χορωδία
[Από τον δίσκο «Μικραίνει ο κόσμος» (1982)]


Καημένε Μακρυγιάννη, να ’ξερες
γιατί το τσάκισες το χέρι σου.
Το τσάκισες για να χορεύουν σέικ
τα παιδιά μας.


6 σχόλια:

Vicky Papaprodromou είπε...

Το (θρυλικό πια) γραπτό του Ντίνου Χριστιανόπουλου:

Καημένε Μακρυγιάννη να 'ξερες
γιατί το τζάκισες το χέρι σου

το τσάκισες για να χορεύουν σέικ
τα κωλόπαιδα

Μικρά ποιήματα (Ιανός, 2004)

Βλέπε και Γιάννης Καρατζόγλου, Όπως λέει κι ο Ντίνος.

Ενδιαφέρουσα η μελοποίηση του γραπτού από τον Κουγιουμτζή, όπως και η ερμηνεία του Κούτρα, αλλά θαρρώ πως το ποίημα έχασε την όποια δύναμή του (μικρή ή μεγάλη, αδιάφορο) με την επιβεβλημένη τροποποίηση του τελευταίου στίχου. Κοντολογίς, δεν καταλαβαίνω τον σκοπό της μελοποίησης αυτού του μικρού γραπτού. Να υποθέσω ότι προέκυψε από την αγάπη του Κουγιουμτζή για την ποίηση του Χριστιανόπουλου και από την εντύπωση που του έκανε ο συλλογισμός του ποιητή;

Ελένη Μπέη είπε...

Έλα μπράβο, βρε Βίκυ. Κάτι δεν μου καθότανε καλά με τούτον τον τελευταίο στίχο. Έλεγα, δεν μπορεί, κάτι άλλο πιο καυστικό θα έλεγε ο Χριστιανόπουλος που το έφαγ' η λογοκρισία, μα δεν μπορούσα να βρω τι.

Συμφωνώ μαζί σου απολύτως. Σ' αυτήν τη μικρούλα λέξη κρύβεται όλη η δύναμη του ποιήματος και πολύ κακώς τροποποιήθηκε.

Ο Κουγιουμτζής μάλλον εντυπωσιάστηκε από τον συλλογισμό του ποιητή και οπωσδήποτε συμφωνούσε μαζί του - βάζω το χέρι μου στη φωτιά γι' αυτό. Αλλά πιθανότατα δεν κατάφερε να αποτρέψει τη σπάθα της λογοκρισίας κι είχαμε αυτό το αποτέλεσμα. Πάντως κι έτσι αποδυναμωμένος ο στίχος πετυχαίνει να βάλει τον ακροατή στο δρόμο του προβληματισμού.

Ίσως θα ήταν σκόπιμη μια νέα ματιά πάνω σ' αυτό το κομμάτι και μια επανεκτέλεση με τον στίχο αποκαταστημένο. Η Μαρία, η κόρη του συνθέτη, που τραγουδά θα μπορούσε ίσως να το φροντίσει αυτό. Ωστόσο δύσκολο, γιατί θα χρειαστεί να τροποποιηθεί ελαφρώς η μελωδία στο σημείο αυτό.

Την παραπομπή σου θα τη διαβάσω αργότερα που θα επιστρέψω, γιατί τώρα πρέπει να πάω σε γιατρό.

Υ.Γ. Να κάνεις τέτοιες παρεμβάσεις. Εγώ τουλάχιστον τις χρειάζομαι. :)

Vicky Papaprodromou είπε...

Κοίτα τώρα, μη λέμε υπερβολές. Το 1982 δεν υπάρχει λογοκρισία τέτοια που να επιβάλλει το κόψιμο του τελευταίου στίχου. Πιθανότατα έχουμε μια τροποποίηση που κάνει ο ίδιος ο Κουγιουμτζής.

Ο Σταύρος Κουγιουμτζής, Λενιώ, δεν είναι ο Νικόλας Άσιμος. Γράφει λαϊκές και όχι ροκ μπαλάντες. Επομένως, δεν θα κολλούσε καλά στο τραγούδι του ο τελευταίος στίχος όπως τον έγραψε ο Χριστιανόπουλος. Άσε που χαλούσε και το μέτρο. Γι' αυτό μίλησα για επιβεβλημένη αλλαγή. Είναι θέμα αισθητικής μερικά πράγματα. Και δεν βλέπω γιατί η Μαρία θα 'πρεπε να αλλάξει στο μέλλον τα τραγούδια. Γράφτηκαν όπως γράφτηκαν, εκφράζουν το σκεπτικό του δημιουργού τους και εκεί τελειώνει το θέμα. Μη σου πω ότι δεν μας πέφτει λόγος για τις επιλογές του. Τις κρίνουμε μεν, αλλά δεν πάμε να τις αλλάξουμε.

Για το ποίημα του Χριστιανόπουλου θα συζητήσουμε μετά από πολύ καιρό, όταν έρθει η ώρα του, στο ιστολόγιο του ποιητή.

Vicky Papaprodromou είπε...

Το ποίημα του Γιάννη διάβασέ το. Κατά τη γνώμη μου, αξίζει τον κόπο.

Ελένη Μπέη είπε...

Μόλις το διάβασα. Πράγματι άξιζε τον κόπο.

Και ναι, μάλλον επειδή δεν πάταγε στο μουσικό μέτρο πειράχτηκε ο στίχος. Το καταλαβαίνει κανείς εύκολα αυτό, αν επιχειρήσει να αντικαταστήσει τον στίχο του τραγουδιού με τον αρχικό. Γι' αυτό και καλώς έχει το τραγούδι.

Στην ώρα του λοιπόν θα μιλήσουμε και για το ποίημα... Ας μεγαλώνουν οι νύχτες έτσι με το καρτέρεμα μέχρι τότε. :)

Vicky Papaprodromou είπε...

Ναι, γιατί έχω πολλά να πω για τούτα τα «ποιήματα» του Χριστιανόπουλου και δεν είναι σωστό να γίνει τώρα. Τώρα μιλάμε για τον Σταύρο Κουγιουμτζή (αφού πλύνουμε καλά το στόμα μας) και μόνο γι' αυτόν.